سورة الفاطر

 

سورة الفاطر

 

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر!

ستایش مخصوص خداوندی است آفریننده آسمانها و زمین، که فرشتگان را رسولانی قرار داد دارای بالهای دوگانه و سه‏گانه و چهارگانه، او هر چه بخواهد در آفرینش می‏افزاید، و او بر هر چیزی تواناست! (1)

هر رحمتی را خدا به روی مردم بگشاید، کسی نمی‏تواند جلو آن را بگیرد; و هر چه را امساک کند، کسی غیر از او قادر به فرستادن آن نیست; و او عزیز و حکیم است! (2)

ای مردم! به یاد آورید نعمت خدا را بر شما; آیا آفریننده‏ای جز خدا هست که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟! هیچ معبودی جز او نیست; با این حال چگونه به سوی باطل منحرف می‏شوید؟! (3)

اگر تو را تکذیب کنند (غم مخور، موضوع تازه‏ای نیست) پیامبران پیش از تو نیز تکذیب شدند; و همه کارها بسوی خدا بازمی‏گردد. (4)

ای مردم! وعده خداوند حق است; مبادا زندگی دنیا شما را بفریبد، و مبادا شیطان شما را فریب دهد و به (کرم) خدا مغرور سازد! (5)

البته شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن بدانید; او فقط حزبش را به این دعوت می‏کند که اهل آتش سوزان (جهنم) باشند! (6)

کسانی که راه کفر پیش گرفتند، برای آنان عذابی سخت است; و کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، آمرزش و پاداش بزرگ از آن آنهاست! (7)

آیا کسی که عمل بدش برای او آراسته شده و آن را خوب و زیبا می‏بیند (همانند کسی است که واقع را آنچنان که هست می‏یابد)؟! خداوند هر کس را بخواهد گمراه می سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‏کند; پس جانت به خاطر شدت تاسف بر آنان از دست نرود; خداوند به آنچه انجام می‏دهند داناست! (8)

خداوند کسی است که بادها را فرستاد تا ابرهایی را به حرکت درآورند; سپس ما این ابرها را به سوی زمین مرده‏ای راندیم و به وسیله آن، زمین را پس از مردنش زنده می‏کنیم; رستاخیز نیز همین گونه است! (9)

کسی که خواهان عزت است (باید از خدا بخواهد چرا که) تمام عزت برای خداست; سخنان پاکیزه به سوی او صعود می‏کند، و عمل صالح را بالا می‏برد; و آنها که نقشه‏های بد می‏کشند، عذاب سختی برای آنهاست و مکر (و تلاش افسادگرانه) آنان نابود می‏شود (و به جایی نمی‏رسد) ! (10)

خداوند شما را از خاکی آفرید، سپس از نطفه‏ای; سپس شما را بصورت زوجهایی قرار داد; هیچ جنس ماده‏ای باردار نمی‏شود و وضع حمل نمی‏کند مگر به علم او، و هیچ کس عمر طولانی نمی‏کند، یا از عمرش کاسته نمی‏شود مگر اینکه در کتاب (علم خداوند) ثبت است; اینها همه برای خداوند آسان است. (11)

دو دریا یکسان نیستند: این یکی دریایی است که آبش گوارا و شیرین و نوشیدنش خوشگوار است، و آن یکی شور و تلخ و گلوگیر; (اما) از هر دو گوشتی تازه می خورید و وسایل زینتی استخراج کرده می‏پوشید; و کشتیها را در آن می‏بینی که آنها را می‏شکافند (و به سوی مقصد پیش می‏روند) تا از فضل خداوند بهره‏گیرید، و شاید شکر (نعمتهای او را) بجا آورید! (12)

او شب را در روز داخل می‏کند و روز را در شب; و خورشید و ماه را مسخر (شما) کرده، هر یک تا سرآمد معینی به حرکت خود ادامه می‏دهد; این است خداوند، پروردگار شما; حاکمیت (در سراسر عالم) از آن اوست: و کسانی را که جز او می‏خوانید (و می‏پرستید) حتی به اندازه پوست نازک هسته خرما مالک نیستند! (13)

اگر آنها را بخوانید صدای شما را نمی‏شنوند، و اگر بشنوند به شما پاسخ نمی‏گویند; و روز قیامت، شرک (و پرستش) شما را منکر می‏شوند، و هیچ کس مانند (خداوند آگاه و) خبیر تو را (از حقایق) با خبر نمی‏سازد! (14)

ای مردم شما (همگی) نیازمند به خدائید; تنها خداوند است که بی‏نیاز و شایسته هرگونه حمد و ستایش است! (15)

اگر بخواهد شما را می‏برد و خلق جدیدی می‏آورد; (16)

و این برای خداوند مشکل نیست! (17)

هیچ گنهکاری بار گناه دیگری را بر دوش نمی‏کشد; و اگر شخص سنگین‏باری دیگری را برای حمل گناه خود بخواند، چیزی از آن را بر دوش نخواهد گرفت، هر چند از نزدیکان او باشد! تو فقط کسانی را بیم‏می‏دهی که از پروردگار خود در پنهانی می‏ترسند و نماز را برپا می‏دارند; و هر کس پاکی (و تقوا) پیشه کند، نتیجه آن به خودش بازمی‏گردد; و بازگشت (همگان) به سوی خداست! (18)

و نابینا و بینا هرگز برابر نیستند، (19)

و نه ظلمتها و روشنایی، (20)

و نه سایه (آرامبخش) و باد داغ و سوزان! (21)

و هرگز مردگان و زندگان یکسان نیستند! خداوند پیام خود را به گوش هر کس بخواهد می‏رساند، و تو نمی‏توانی سخن خود را به گوش آنان که در گور خفته‏اند برسانی! (22)

تو فقط انذارکننده‏ای، (اگر ایمان نیاورند نگران نباش، وظیفه‏ات را انجام ده.) (23)

ما تو را بحق برای بشارت و انذار فرستادیم; و هر امتی در گذشته انذارکننده‏ای داشته است! (24)

اگر تو را تکذیب کنند (عجیب نیست); کسانی که پیش از آنان بودند (نیز پیامبران خود را) تکذیب کردند; آنها با دلایل روشن و کتابهای پند و موعظه و کتب آسمانی روشنگر (مشتمل بر معارف و احکام) به سراغ آنان آمدند (اما کوردلان ایمان نیاوردند). (25)

سپس من کافران را (بعد از اتمام حجت) گرفتم (و سخت مجازات کردم); مجازات من نسبت به آنان چگونه بود؟! (26)

آیا ندیدی خداوند از آسمان آبی فرو فرستاد که بوسیله آن میوه‏هایی رنگارنگ (از زمین) خارج ساختیم و از کوه‏ها نیز (به لطف پروردگار) جاده‏هایی آفریده شده سفید و سرخ و به رنگهای مختلف و گاه به رنگ کاملا سیاه! (27)

و از انسانها و جنبندگان و چهارپایان انواعی با رنگهای مختلف، (آری) حقیقت چنین است: از میان بندگان خدا، تنها دانشمندان از او می‏ترسند; خداوند عزیز و غفور است! (28)

کسانی که کتاب الهی را تلاوت می‏کنند و نماز را برپا می‏دارند و از آنچه به آنان روزی داده‏ایم پنهان و آشکار انفاق می‏کنند، تجارتی (پرسود و) بی‏زیان و خالی از کساد را امید دارند. (29)

(آنها این اعمال صالح را انجام می‏دهند) تا خداوند اجر و پاداش کامل به آنها دهد و از فضلش بر آنها بیفزاید که او آمرزنده و شکرگزار است! (30)

و آنچه از کتاب به تو وحی کردیم حق است و تصدیق‏کننده و هماهنگ با کتب پیش از آن; خداوند نسبت به بندگانش خبیر و بیناست! (31)

سپس این کتاب (آسمانی) را به گروهی از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم; (اما) از میان آنها عده‏ای بر خود ستم کردند، و عده‏ای میانه رو بودند،و گروهی به اذن خدا در نیکیها (از همه) پیشی گرفتند، و این، همان فضیلت بزرگ است! (32)

(پاداش آنان) باغهای جاویدان بهشت است که در آن وارد می‏شوند در حالی که با دستبندهایی از طلا و مروارید آراسته‏اند، و لباسشان در آنجا حریر است! (33)

آنها می‏گویند: «حمد (و ستایش) برای خداوندی است که اندوه را از ما برطرف ساخت; پروردگار ما آمرزنده و سپاسگزار است! (34)

همان کسی که با فضل خود ما را در این سرای اقامت (جاویدان) جای داد که نه در آن رنجی به ما می‏رسد و نه سستی و واماندگی! (35)

و کسانی که کافر شدند، آتش دوزخ برای آنهاست; هرگز فرمان مرگشان صادر نمی‏شود تا بمیرند، و نه چیزی از عذابش از آنان تخفیف داده می‏شود; این گونه هر کفران‏کننده‏ای را کیفر می‏دهیم! (36)

آنها در دوزخ فریاد می‏زنند: «پروردگارا! ما را خارج کن تا عمل صالحی انجام دهیم غیر از آنچه انجام می‏دادیم!» (در پاسخ به آنان گفته می‏شود:) آیا شما را به اندازه‏ای که هر کس اهل تذکر است در آن متذکر می‏شود عمر ندادیم، و انذارکننده (الهی) به سراغ شما نیامد؟! اکنون بچشید که برای ظالمان هیچ یاوری نیست! (37)

خداوند از غیب آسمانها و زمین آگاه است، و آنچه را در درون دلهاست می‏داند! (38)

اوست که شما را جانشینانی در زمین قرار داد; هر کس کافر شود، کفر او به زیان خودش خواهد بود، و کافران را کفرشان جز خشم و غضب در نزد پروردگار چیزی نمی‏افزاید، و (نیز) کفرشان جز زیان و خسران چیزی بر آنها اضافه نمی‏کند! (39)

بگو: «این معبودانی را که جز خدا می‏خوانید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‏اند، یا اینکه شرکتی در (آفرینش و مالکیت) آسمانها دارند؟! یا به آنان کتابی (آسمانی) داده‏ایم و دلیلی از آن برای (شرک) خود دارند؟!» نه هیچ یک از اینها نیست، ظالمان فقط وعده‏های دروغین به یکدیگر می‏دهند! (40)

خداوند آسمانها و زمین را نگاه می‏دارد تا از نظام خود منحرف نشوند; و هرگاه منحرف گردند، کسی جز او نمی‏تواند آنها را نگاه دارد، او بردبار و غفور است! (41)

آنان با نهایت تاکید به خدا سوگند خوردند که اگر پیامبری انذارکننده به سراغشان آید، هدایت یافته‏ترین امتها خواهند بود; اما چون پیامبری برای آنان آمد، جز فرار و فاصله‏گرفتن از (حق) چیزی بر آنها نیفزود! (42)

اینها همه بخاطر استکبار در زمین و نیرنگهای بدشان بود; اما این نیرنگها تنها دامان صاحبانش را می‏گیرد; آیا آنها چیزی جز سنت پیشینیان و (عذابهای دردناک آنان) را انتظار دارند؟! هرگز برای سنت خدا تبدیل نخواهی یافت، و هرگز برای سنت الهی تغییری نمی‏یابی! (43)

آیا آنان در زمین نگشتند تا ببینند عاقبت کسانی که پیش از آنها بودند چگونه بود؟! همانها که از اینان قویتر (و نیرومندتر) بودند; نه چیزی در آسمانها و نه چیزی در زمین از حوزه قدرت او بیرون نخواهد رفت; او دانا و تواناست! (44)

اگر خداوند مردم را به سبب کارهایی که انجام داده‏اند مجازات کند، جنبنده‏ای را بر پشت زمین باقی نخواهد گذاشت! ولی (به لطفش) آنها را تا سرآمد معینی تاخیر می‏اندازد (و مهلت اصلاح می‏دهد) اما هنگامی که اجل آنان فرا رسد، (خداوند هر کس را به مقتضای عملش جزا می‏دهد) او نسبت به بندگانش بیناست (و از اعمال و نیات همه آگاه است)! (45)