سورة الاحزاب

 

سورة الاحزاب

 

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

ای پیامبر! تقوای الهی پیشه کن و از کافران و منافقان اطاعت مکن که خداوند عالم و حکیم است. (1)

و از آنچه از سوی پروردگارت به تو وحی می‏شود پیروی کن که خداوند به آنچه انجام می‏دهید آگاه است. (2)

و بر خدا توکل کن، و همین بس که خداوند حافظ و مدافع (انسان) باشد! (3)

خداوند برای هیچ کس دو دل در درونش نیافریده; و هرگز همسرانتان را که مورد «ظهار» قرارمی‏دهید مادران شما قرار نداده; و (نیز) فرزندخوانده‏های شما را فرزند حقیقی شما قرارنداده است; این سخن شماست که به دهان خود می‏گویید (سخنی باطل و بی‏پایه); اما خداوند حق را می‏گوید و او به راه راست هدایت می‏کند. (4)

آنها را به نام پدرانشان بخوانید که این کار نزد خدا عادلانه‏تر است; و اگر پدرانشان را نمی‏شناسید، آنها برادران دینی و موالی شما هستند; اما گناهی بر شما نیست در خطاهایی که از شما سرمی‏زند (و بی‏توجه آنها را به نام دیگران صدا می‏زنید)، ولی آنچه را از روی عمد می‏گویید (مورد حساب قرار خواهد داد); و خداوند آمرزنده و رحیم است. (5)

پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است; و همسران او مادران آنها ( مؤمنان) محسوب می‏شوند; و خویشاوندان نسبت به یکدیگر از مؤمنان و مهاجران در آنچه خدا مقرر داشته اولی هستند، مگر اینکه بخواهید نسبت به دوستانتان نیکی کنید (و سهمی از اموال خود را به آنها بدهید); این حکم در کتاب (الهی) نوشته شده است. (6)

(به خاطر آور) هنگامی را که از پیامبران پیمان گرفتیم، و (همچنین) از تو و از نوح و ابراهیم و موسی و عیسی بن مریم، و ما از همه آنان پیمان محکمی گرفتیم (که در ادای مسؤولیت تبلیغ و رسالت کوتاهی نکنند)! (7)

به این منظور که خدا راستگویان را از صدقشان (در ایمان و عمل صالح) سؤال کند; و برای کافران عذابی دردناک آماده ساخته است. (8)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! نعمت خدا را بر خود به یاد آورید در آن هنگام که لشکرهایی (عظیم) به سراغ شما آمدند; ولی ما باد و طوفان سختی بر آنان فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمی‏دیدید (و به این وسیله آنها را در هم شکستیم); و خداوند همیشه به آنچه انجام می‏دهید بینا بوده است. (9)

(به خاطر بیاورید) زمانی را که آنها از طرف بالا و پایین (شهر) بر شما وارد شدند (و مدینه را محاصره کردند) و زمانی را که چشمها از شدت وحشت خیره شده و جانها به لب رسیده بود، و گمانهای گوناگون بدی به خدا می‏بردید. (10)

آنجا بود که مؤمنان آزمایش شدند و تکان سختی خوردند! (11)

و (نیز) به خاطر آورید زمانی را که منافقان و بیماردلان می‏گفتند: «خدا و پیامبرش جز وعده‏های دروغین به ما نداده‏اند!» (12)

و (نیز) به خاطر آورید زمانی را که گروهی از آنها گفتند: «ای اهل یثرب (ای مردم مدینه)! اینجا جای توقف شما نیست; به خانه‏های خود بازگردید!» و گروهی از آنان از پیامبر اجازه بازگشت می‏خواستند و می‏گفتند: «خانه‏های ما بی‏حفاظ است!»، در حالی که بی‏حفاظ نبود; آنها فقط می‏خواستند (از جنگ) فرار کنند. (13)

آنها چنان بودند که اگر دشمنان از اطراف مدینه بر آنان وارد می‏شدند و پیشنهاد بازگشت به سوی شرک به آنان می‏کردند می‏پذیرفتند، و جز مدت کمی (برای انتخاب این راه) درنگ نمی‏کردند! (14)

(در حالی که) آنان قبل از این با خدا عهد کرده بودند که پشت به دشمن نکنند; و عهد الهی مورد سؤال قرار خواهد گرفت (و در برابر آن مسؤولند)! (15)

بگو: «اگر از مرگ یا کشته‏شدن فرار کنید، سودی به حال شما نخواهد داشت; و در آن هنگام جز بهره کمی از زندگانی نخواهید گرفت!» (16)

بگو: «چه کسی می‏تواند شما را در برابر اراده خدا حفظ کند اگر او بدی یا رحمتی را برای شما اراده کند؟!» و آنها جز خدا هیچ سرپرست و یاوری برای خود نخواهند یافت. (17)

خداوند کسانی که مردم را از جنگ بازمی‏داشتند و کسانی را که به برادران خود می‏گفتند: س‏خ‏للّهبسوی ما بیایید (و خود را از معرکه بیرون کشید)» بخوبی می‏شناسد; و آنها (مردمی ضعیفند و) جز اندکی پیکار نمی‏کنند! (18)

آنها در همه چیز نسبت به شما بخیلند; و هنگامی که (لحظات) ترس (و بحرانی) پیش آید، می‏بینی آنچنان به تو نگاه می‏کنند، و چشمهایشان در حدقه می‏چرخد، که گویی می‏خواهند قالب تهی کنند! اما وقتی حالت خوف و ترس فرو نشست، زبانهای تند و خشن خود را با انبوهی از خشم و عصبانیت بر شما می‏گشایند (و سهم خود را از غنایم مطالبه می‏کنند!) در حالی که در آن نیز حریص و بخیلند; آنها (هرگز) ایمان نیاورده‏اند، از این رو خداوند اعمالشان را حبط و نابود کرد; و این کار بر خدا آسان است. (19)

آنها گمان می‏کنند هنوز لشکر احزاب نرفته‏اند; و اگر برگردند (از ترس آنان) دوست می‏دارند در میان اعراب بادیه‏نشین پراکنده (و پنهان) شوند و از اخبار شما جویا گردند; و اگر در میان شما باشند جز اندکی پیکار نمی‏کنند! (20)

مسلما برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی بود، برای آنها که امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد می‏کنند. (21)

(اما) مؤمنان وقتی لشکر احزاب را دیدند گفتند: «این همان است که خدا و رسولش به ما وعده داده، و خدا و رسولش راست گفته‏اند!» و این موضوع جز بر ایمان و تسلیم آنان نیفزود. (22)

در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‏اند; بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند; و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند. (23)

هدف این است که خداوند صادقان را بخاطر صدقشان پاداش دهد، و منافقان را هرگاه اراده کند عذاب نماید یا (اگر توبه کنند) توبه آنها را بپذیرد; چرا که خداوند آمرزنده و رحیم است. (24)

خدا کافران را با دلی پر از خشم بازگرداند بی‏آنکه نتیجه‏ای از کار خود گرفته باشند; و خداوند (در این میدان)، مؤمنان را از جنگ بی‏نیاز ساخت (و پیروزی را نصیبشان کرد); و خدا قوی و شکست‏ناپذیر است! (25)

و خداوند گروهی از اهل کتاب ( یهود) را که از آنان ( مشرکان عرب) حمایت کردند از قلعه‏های محکمشان پایین کشید و در دلهایشان رعب افکند; (و کارشان به جایی رسید که) گروهی را به قتل می‏رساندید و گروهی را اسیر می‏کردید! (26)

و زمینها و خانه‏ها و اموالشان را در اختیار شما گذاشت، و (همچنین) زمینی را که هرگز در آن گام ننهاده بودید; و خداوند بر هر چیز تواناست! (27)

ای پیامبر! به همسرانت بگو: «اگر شما زندگی دنیا و زرق و برق آن را می‏خواهید بیایید با هدیه‏ای شما را بهره‏مند سازم و شما را بطرز نیکویی رها سازم! (28)

و اگر شما خدا و پیامبرش و سرای آخرت را می‏خواهید، خداوند برای نیکوکاران شما پاداش عظیمی آماده ساخته است.» (29)

ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود; و این برای خدا آسان است. (30)

و هر کس از شما برای خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهیم ساخت، و روزی پرارزشی برای او آماده کرده‏ایم. (31)

ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از آنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید; پس به گونه‏ای هوس‏انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید! (32)

و در خانه‏های خود بمانید، و همچون دوران جاهلیت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید، و نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و خدا و رسولش را اطاعت کنید; خداوند فقط می‏خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملا شما را پاک سازد. (33)

آنچه را در خانه‏های شما از آیات خداوند و حکمت و دانش خوانده می‏شود یاد کنید; خداوند لطیف و خبیر است! (34)

به یقین، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ایمان و زنان با ایمان، مردان مطیع فرمان خدا و زنان مطیع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شکیبا و زنان صابر و شکیبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق کننده و زنان انفاق کننده، مردان روزه‏دار و زنان روزه‏دار، مردان پاکدامن و زنان پاکدامن و مردانی که بسیار به یاد خدا هستند و زنانی که بسیار یاد خدا می‏کنند، خداوند برای همه آنان مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است. (35)

هیچ مرد و زن با ایمانی حق ندارد هنگامی که خدا و پیامبرش امری را لازم بدانند، اختیاری (در برابر فرمان خدا) داشته باشد; و هر کس نافرمانی خدا و رسولش را کند، به گمراهی آشکاری گرفتار شده است! (36)

(به خاطر بیاور) زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی (به فرزند خوانده‏ات «زید») می‏گفتی: «همسرت را نگاه‏دار و از خدا بپرهیز!» (و پیوسته این امر را تکرار می‏کردی); و در دل چیزی را پنهان می‏داشتی که خداوند آن را آشکار می‏کند; و از مردم می‏ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد (و از او جدا شد)، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‏هایشان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد; و فرمان خدا انجام شدنی است (و سنت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود). (37)

هیچ گونه منعی بر پیامبر در آنچه خدا بر او واجب کرده نیست; این سنت الهی در مورد کسانی که پیش از این بوده‏اند نیز جاری بوده; و فرمان خدا روی حساب و برنامه دقیقی است! (38)

(پیامبران) پیشین کسانی بودند که تبلیغ رسالتهای الهی می‏کردند و (تنها) از او می ترسیدند، و از هیچ کس جز خدا بیم نداشتند; و همین بس که خداوند حسابگر (و پاداش‏دهنده اعمال آنها) است! (39)

آنه آنه محمد (ص) پدر هیچ یک از مردان شما نبوده و نیست; ولی رسول خدا و ختم‏کننده و آخرین پیامبران است; و خداوند به همه چیز آگاه است! (40)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! خدا را بسیار یاد کنید، (41)

و صبح و شام او را تسبیح گویید! (42)

او کسی است که بر شما درود و رحمت می‏فرستد، و فرشتگان او (نیز) برای شما تقاضای رحمت می‏کنند تا شما را از ظلمات (جهل و شرک گناه) به سوی نور (ایمان و علم و تقوا) رهنمون گردد; او نسبت به مؤمنان همواره مهربان بوده است! (43)

تحیت آنان در روزی که او را دیدار می‏کنند سلام است; و برای آنها پاداش پرارزشی فراهم ساخته است. (44)

ای پیامبر! ما تو را گواه فرستادیم و بشارت‏دهنده و انذارکننده! (45)

و تو را دعوت‏کننده بسوی خدا به فرمان او قرار دادیم، و چراغی روشنی‏بخش! (46)

و مؤمنان را بشارت ده که برای آنان از سوی خدا فضل بزرگی است. (47)

و از کافران و منافقان اطاعت مکن، و به آزارهای آنها اعتنا منما، و بر خدا توکل کن، و همین بس که خدا حامی و مدافع (تو) است! (48)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! هنگامی که با زنان با ایمان ازدواج‏کردید و قبل از همبستر شدن طلاق دادید، عده‏ای برای شما بر آنها نیست که بخواهید حساب آن را نگاه دارید; آنها را با هدیه مناسبی بهره‏مند سازید و بطرز شایسته‏ای رهایشان کنید. (49)

ای پیامبر! ما همسران تو را که مهرشان را پرداخته‏ای برای تو حلال کردیم، و همچنین کنیزانی که از طریق غنایمی که خدا به تو بخشیده است مالک شده‏ای و دختران عموی تو، و دختران عمه‏ها، و دختران دایی تو، و دختران خاله‏ها که با تو مهاجرت کردند (ازدواج با آنها برای تو حلال است) و هرگاه رن با ایمانی خود را به پیامبر ببخشد (و مهری برای خود نخواهد) چنانچه پیامبر بخواهد می‏تواند او را به همسری برگزیند; اما چنین ازدواجی تنها برای تو مجاز است نه دیگر مؤمنان; ما می‏دانیم برای آنان در مورد همسرانشان و کنیزانشان چه حکمی مقرر داشته‏ایم (و مصلحت آنان چه حکمی را ایجاب می‏کند); این بخاطر آن است که مشکلی (در ادای رسالت) بر تو نباشد (و از این راه حامیان فزونتری فراهم سازی); و خداوند آمرزنده و مهربان است! (50)

(موعد) هر یک از همسرانت را بخواهی می‏توانی به تاخیر اندازی، و هر کدام را بخواهی نزد خود جای دهی; و هرگاه بعضی از آنان را که برکنار ساخته‏ای بخواهی نزد خود جای دهی، گناهی بر تو نیست; این حکم الهی برای روشنی چشم آنان، و اینکه غمگین نباشند و به آنچه به آنان می‏دهی همگی راضی شوند نزدیکتر است; و خدا آنچه را در قلوب شماست می‏داند، و خداوند دانا و بردبار است (از مصالح بندگان خود با خبر است، و در کیفر آنها عجله نمی‏کند)! (51)

بعد از این دیگر زنی بر تو حلال نیست، و نمی‏توانی همسرانت را به همسران دیگری مبدل کنی ( بعضی را طلاق دهی و همسر دیگری به جای او برگزینی) هر چند جمال آنها مورد توجه تو واقع شود، مگر آنچه که بصورت کنیز در ملک تو درآید! و خداوند ناظر و مراقب هر چیز است (و با این حکم فشار قبایل عرب را در اختیار همسر از آنان، از تو برداشتیم). (52)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! در خانه‏های پیامبر داخل نشوید مگر به شما برای صرف غذا اجازه داده شود، در حالی که (قبل از موعد نیایید و) در انتظار وقت غذا ننشینید; اما هنگامی که دعوت شدید داخل شوید; و وقتی غذا خوردید پراکنده شوید، و (بعد از صرف غذا) به بحث و صحبت ننشینید; این عمل، پیامبر را ناراحت می‏نماید، ولی از شما شرم می‏کند (و چیزی نمی‏گوید); اما خداوند از (بیان) حق شرم ندارد! و هنگامی که چیزی از وسایل زندگی را (بعنوان عاریت) از آنان ( همسران پیامبر) می‏خواهید از پشت پرده بخواهید; این کار برای پاکی دلهای شما و آنها بهتر است! و شما حق ندارید رسول خدا را آزار دهید، و نه هرگز همسران او را بعد از او به همسری خود درآورید که این کار نزد خدا بزرگ است! (53)

اگر چیزی را آشکار کنید یا آن را پنهان دارید، خداوند از همه چیز آگاه است! (54)

بر آنان ( همسران پیامبر) گناهی نیست در مورد پدران و فرزندان و برادران و فرزندان برادران و فرزندان خواهران خود و زنان مسلمان و بردگان خویش (که بدون حجاب و پرده با آنها تماس بگیرند); و تقوای الهی را پیشه کنید که خداوند نسبت به هر چیزی شاهد و آگاه است. (55)

خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود می‏فرستد; ای کسانی که ایمان آورده‏اید، بر او درود فرستید و سلام گویید و کاملا تسلیم (فرمان او) باشید. (56)

آنها که خدا و پیامبرش را آزار می‏دهند، خداوند آنان را از رحمت خود در دنیا و آخرت دور ساخته، و برای آنها عذاب خوارکننده‏ای آماده کرده است. (57)

و آنان که مردان و زنان باایمان را به خاطر کاری که انجام نداده‏اند آزار می‏دهند; بار بهتان و گناه آشکاری را به دوش کشیده‏اند. (58)

گ گ ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها ( روسری‏های بلند) خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است; (و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده توبه کنند) خداوند همواره آمرزنده رحیم است. (59)

اگر منافقان و بیماردلان و آنها که اخبار دروغ و شایعات بی‏اساس در مدینه پخش می کنند دست از کار خود بر ندارند، تو را بر ضد آنان می‏شورانیم، سپس جز مدت کوتاهی نمی‏توانند در کنار تو در این شهر بمانند! (60)

و از همه جا طرد می‏شوند، و هر جا یافته شوند گرفته خواهند شد و به سختی به قتل خواهند رسید! (61)

این سنت خداوند در اقوام پیشین است، و برای سنت الهی هیچ گونه تغییر نخواهی یافت! (62)

مردم از تو درباره (زمان قیام) قیامت سؤال می‏کنند، بگو: «علم آن تنها نزد خداست!» و چه می‏دانی شاید قیامت نزدیک باشد! (63)

خداوند کافران را لعن کرده (و از رحمت خود دور داشته) و برای آنان آتش سوزاننده‏ای آماده نموده است، (64)

در حالی که همواره در آن تا ابد می‏مانند، و ولی و یاوری نخواهند یافت! (65)

در آن روز که صورتهای آنان در آتش (دوزخ) دگرگون خواهد شد (از کار خویش پشیمان می‏شوند و) می‏گویند: «ای کاش خدا و پیامبر را اطاعت کرده بودیم!» (66)

و می‏گویند: «پروردگارا! ما از سران و بزرگان خود اطاعت کردیم و ما را گمراه ساختند! (67)

پروردگارا! آنان را از عذاب، دو چندان ده و آنها را لعن بزرگی فرما!» (68)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! همانند کسانی نباشید که موسی را آزار دادند; و خداوند او را از آنچه در حق او می‏گفتند مبرا ساخت; و او نزد خداوند، آبرومند (و گرانقدر) بود! (69)

ای کسانی که ایمان آورده‏اید! تقوای الهی پیشه کنید و سخن حق بگویید... (70)

تا خدا کارهای شما را اصلاح کند و گناهانتان را بیامرزد; و هر کس اطاعت خدا و رسولش کند، به رستگاری (و پیروزی) عظیمی دست یافته است! (71)

ما امانت (تعهد، تکلیف، و ولایت الهیه) را بر آسمانها و زمین و کوه‏ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند; اما انسان آن را بر دوش کشید; او بسیار ظالم و جاهل بود، (چون قدر این مقام عظیم را نشناخت و به خود ستم کرد)! (72)

هدف این بود که خداوند مردان و زنان‏منافق و مردان و زنان مشرک را (از مؤمنان جدا سازد و آنان را) عذاب کند، و خدا رحمت خود را بر مردان و زنان باایمان بفرستد; خداوند همواره آمرزنده و رحیم است! (73)